Niets menselijks 25 juli 2006

"...it is just not human", zegt de jonge Amerikaanse met een diepe zucht terwijl ze haar hippe haarbandje naar achteren duwt. Het korte canvassen rokje met jungleprint kleeft aan haar benen als ze verontwaardigt een draaiende heupbeweging maakt en nog eens om zich heen kijkt. " It is just not human", probeert ze nog een keer, een gepijnigde blik in blauwe ogen onder die grote bruine bos krullen. Maar niemand reageert.

We zijn, met een clubje van ongeveer 12 mensen, op dagtocht naar de Cu Chi tunnels in het zuiden van Vietnam. Het is een uitgebreid netwerk van 200 kilometer aan ondergrondse tunnels, woon-, slaap-, eetruimten en ziekenzalen die de Viet Cong aanlegden in de oorlog tegen de Fransen en Amerikanen. De enige manier waarop ze als guerilla's de slag met de technisch superieure Westerlingen konden winnen. En daar staan we dan als groep zwetende buitenlanders van alle kleuren, leeftijden en overtuigingen tegenover de ijverige Vietnamese gids die alle "boobytraps", alle valkuilen, laat zien die zijn ontwikkeld om de vijand (wij dus, zo'n 40 jaar geleden) onklaar te maken.

Bijvoorbeeld
Je stapt per ongeluk op het valluik en je krijgt ijzeren spietsen in je oksels en je hele middenrif.
Of
Je stapt per ongeluk op het valluik en je krijgt ijzeren spietsen die blijven ronddraaien onder je gewicht en je veranderen in een grote shaslick.
Of
Je stapt per ongeluk op het valluik en je stapt in het zogenaamde "souvenir". Een ijzeren spiets die in je voetzool verdwijnt en ervoor zorgt dat je de kooi waar hij inzit wel mee moet nemen (als souvenir zeg maar) omdat je anders in de jungle zal doodbloeden.

Er zijn genoeg dingen die ik wil zeggen tegen de jonge dame in kwestie met haar grote gevoel voor menselijkheid. Ze zijn geen van alle erg vriendelijk en ik herhaal er een aantal bijna hardop in mijn hoofd." Hee, lieve kind, dit is juist het meest menselijke wat er bestaat. Al sinds mensenheugenis willen we elkaar serieus pijn doen, willen we elkaar vernederen, afslachten en uitroeien en jouw land is daar trouwens altijd een voorloper in geweest. Zegt de naam Irak je iets?". Ik verbijt me en kan niet anders dan haar wat verbaasd aan blijven kijken. Op welke planeet leeft ze? Hebben ze daar een vriendelijke menselijke oorlog?

Om 14.00 vandaag had ik definitief genoeg van Vietnam. Na een jaar van twijfelend begrip voor de verschrikking van de Khmer Rouge in Vietnam en de rol van het Westen in de burgeroorlog en het ontstaan van de Killing Fields wordt het me te veel. Wat in Cambodja is aangericht door de kortzichtigheid van een arrogante Amerikaanse regering, en met steun van Europa, was al onbegrijpelijk. Maar hoeveel jonge Amerikanen zijn hier in het zuiden van Vietnam afgeslacht voor Volk en Vaderland ? Hoeveel Vietnamese mannen, vrouwen en kinderen zijn vermoord, uitgehongerd en voor decennia van iedere waardigheid beroofd. Agent Orange, landmijnen, bommen, Ak-47's, gooi het allemaal maar bij elkaar en je krijgt twee volkeren met grote oorlogswonden.

De parallellen met Irak dringen zich op en ik voel me zo ontzettend moe van de gedachte dat ik ook tot het menselijk ras behoor. Net als de brunette hierboven zou ik het het liefst ontkennen; "Nee, dit is niet menselijk" , maar ondertussen gaat dat niet meer. Ik wil niet zo cynisch zijn. Maar het bewijs is helder en zegt dat we allemaal mensen zijn van vlees en bloed en tot dezelfde gruweldaden in staat zijn onder de juiste omstandigheden. Ik wil eten, drinken, roken, rennnen, mezelf verdoven tot ik hier niet meer over na hoef te denken. Ik heb een knuffel nodig. Maar ik ben hier alleen. Dus ik wandel rustig door naar de parkeerplaats waar het busje staat dat ons terug zal brengen naar Saigon. Geen ontsnappen aan de eenzaamheid.

"So, what would you like to do after lunch? Shall we go shopping?", babbelt de Amerikaanse brunette ondertussen gezellig verder met haar blonde vriendin. Niets menselijks is haar vreemd, weer een nieuwe dag op reis in Zuidoost Azie.