Afscheid 6 augustus 2006

(Niet vergeten: Op vrijdag 18 augustus is iedereen welkom in het Oosterpark! Na 1800 op het grote grasveld. Bij regen in café East of Eden, schuin tegenover de uitgang aan de Linnaeusstraat en het Tropenmuseum)

Afscheid nemen is een beetje doodgaan, zeggen ze. Dat is dus niet fijn. Sorry hoor, dat ik op deze website op het laatste moment nog even emotioneel en filosofisch moet worden. Het is een emotionele tijd en het gevoel daarbij wil ik toch graag even kwijt!

Allereerst hoort daarbij een grote inslikactie van mijn statements van een paar maanden geleden. Heel stellig wist ik toen nog te beweren dat ik hier echt geen grote meeslepende nieuwe dingen aan het leren was en dat jullie daar nou toch echt eens over op moeten houden. Aan die opmerking hebben jullie je gelukkig geen seconde gestoord en zijn me gewoon in dezelfde taal blijven feliciteren met mijn prachtige leerervaring. Op dat moment had ik daar moeite mee. Ondertussen weet ik wel beter. Er zijn zeker drie dingen die ik beter van de wereld begrijp:
1. Waarom tropenjaren, tropenjaren genoemd worden
2. dat ieder mense voedsel, liefde en veiligheid nodig heeft, en het liefst in grote hoeveelheden. Maar dat het pas zijn waarde krijgt als mensen hier zelf controle over kunnen uitoefenen, als ze zelf voor de vorm kunnen kiezen
3. dat katoenen ondergoed in onze Westerse samenleving hevig onderschat wordt

Naast deze wat algemene lessen heb ik ook van wat kleine dingen over mezelf opgestoken, dingen waar ik me van bewust was maar waarvan de echte waarde nu pas tot me door is gedrongen. Ik heb even wat ruimte nodig om ze uit te leggen.

1. Als mens wil je vooral begrepen worden, en de wereld om je heen begrijpen. Woorden om te schrijven en woorden om te lezen zijn het allerbelangrijkste middel dat ik hiervoor tot mijn beschikking heb. Nog meer dan voedsel of veiligheid heb ik de mogelijkheid om woorden te gebruiken nodig om te overleven. Ik dichte woorden nooit al te veel kracht toe, woorden had ik altijd wel. Tot ik in Cambodja kwam en de taal niet meer soepel tot mijn beschikking stond om contact te maken. Opeens was ik niemand meer. De afgelopen 14 maanden heb ik ontdekt dat ik helemaal niet zonder woorden kan. Dat ik met mijn berichten dingen heb kunnen vertellen die ik nooit in een gesprek tot uitdrukking had kunnen brengen. Dat er een aantal mensen zullen zijn die me door het lezen van deze website beter zijn gaan begrijpen, beter snappen wie ik ben door mijn woorden hier, dan in de tientallen jaren die ze me misschien voor die tijd hebben meegemaakt. Woorden zijn het meest waardevolle wat ik te geven heb.

2. Marja zei ooit: Ik hoop dat je iemand vind waarbij je je veilig voelt, geborgen voelt, die je de aandacht geeft die je verdient. En daarmee raakte ze me in mijn hart. Ik droom wel eens van iemand die me zo bijzonder zal vinden, zo uniek, dat ik niet meteen vervangen wordt door een andere vrouw, vriend of vriendin zodra ik even uit het oog verdwenen ben. Want dat gebeurde. Zo zat mijn leven nou eenmaal in elkaar. Dacht ik.

Afscheid nemen is ook oogcontact verliezen, het is verder reizen en het afsluiten van een eerste relatie om een nieuwe schrijvende of bellende relatie weer op te bouwen. Het doet zeer. Toen ik wegging uit Nederland heb ik besloten dat het afscheid nemen niet te veel pijn zou moeten doen, dat ik vast een aantal contacten zou gaan verliezen en mijn plaatsje in jullie levens. Nu weet ik dat ik voor niets bang was. Dit afgelopen jaar is het bewijs in daden van vriendschap en kameraadschap geleverd dat ik een plaatsje heb op deze wereldbol. Dat ik bijzondere vrienden heb die onvervangbaar zijn, ook als ik er niet ben. De brieven, berichten en telefoontjes waren onregelmatig, bij sommige mensen wat meer sporadisch dan voorzien, maar zonder uitzondering zo ontzettend belangrijk en hartverwarmend. Mijn heimwee dieper dan ik had verwacht. Ik heb een plek om naar huis te keren. Dat is een ontzettend fijn gevoel. Dank. Dat is het tweede wat ik over mezelf geleerd heb.

3. Een afscheidsavond. Het is vrijdagnacht om een uurtje of 2 en ik sta lekker met Patrick te dansen bij Elsewhere. Elsewhere is een populaire uitgaansplek voor expatriates middenin Phnom Penh, opgezet rond een Victoriaanse villa met een prachtige afgesloten tuin en zwembad. Patrick is de vriend van Jan en woont sinds kort ook in Phnom Penh. Hij is nieuw en lang en knap en homo en ongeremd in zijn vragen en observaties,.We roddelen en lachen en hij maakt dat ik mijn wereldje even kan beleven zonder alle bagage die zich er het afgelopen jaar bovenop heeft gestapeld. Ik heb mijn nieuwe strakke, knal-knal-knalroze zijden halterjurk aan met een decolete tot aan mijn middenrif, hoge hakken en mijn haar zo blond. Patrick en ik trekken bekijks. Voortdurend kom ik mensen tegen van VSO, mijn werk of van het sporten. Mijn sociale leven is nog nooit zo intensief, grootschalig, dichtbij en gemakkelijk geweest als het afgelopen jaar. Oppervlakkig ook. Ik spreek de hele avond met mensen die ik gemakkelijk uit het oog zal verliezen, en uit het hart. En ik denk: al vergeten jullie me maar, maar dan wel als ik zo lekker in mijn vel zit als nu!
Dat heb ik ook geleerd. De ontwikkelingswereld is een hele andere wereld dan de meeste mensen denken. Ja, er is zo veel armoede, maar die bestaat niet zonder de rijkdom die internationale NGO's te vergeven hebben. Ik kijk om me heen en zie een mooie wereld van ambitieuze mensen van alle leeftijden, kleuren en overtuigingen die op de dansvloer staan en zich onder de naakte hemel helemaal laten gaan. Mooie mensen, jonge mensen, oude mensen (en mensen die Michael Jackson na doen) hangen rond het kleine zwembadje met een cocktail in de hand en praten over niets of alles. Ontwikkelingswerk is ook maar mensenwerk en de armoede zullen we er niet mee op gaan lossen. Ik voel me niet meer schuldig over wie ik ben en wat ik heb bijgedragen. Ik wil me niet meer verschuilen in mijn oudste overhemd.

En met dat laatste punt wil ik zeker niet tekort doen aan alle mensen die ik wel ga missen, want daarvan zijn er hier ook een heleboel. Bijgaand wat foto's van het eerste afscheid, er volgen er meer. Tot snel! x g