Blauwe knikker

De hele dag al ben ik behoorlijk geïrriteerd. Niet op iets of iemand hier, maar op jullie daarzo in het Westen. Vrienden, het is niet persoonlijk bedoeld, maar ik ben echt even helemaal klaar met ‘de eerste wereld’. Volgens mij zitten we allemaal toch op dezelfde blauwe knikker?

Op dit moment zijn rond de 250 Cambodjanen dood door de enorme overstromingen. Op het nieuws (CNN, Nederlandse kranten) zie ik niets anders dan wat berichtgeving over 238 doden in Thailand, een land dat bijna twee keer zo groot is, en 48 doden in Vietnam, dat nog veel groter is.

OK.

Natuurlijk gaan er niet zoveel mensen op vakantie naar Cambodja, dus dan is het vast niet interessant. En ja, ik weet ook wel dat zelfs de mensen die dit blog afentoe lezen over het algemeen niet in staat zullen zijn Cambodja op een wereldkaart aan te wijzen. Al langere tijd probeer ik me ermee te verzoenen dat min-of-meer geïnteresseerden me veel succes wensen in Colombia (..ach ja, maar een paar woorden verschil) of een goede tijd in (jawel) Thailand. Druk met andere dingen blijkbaar.

Maar. Verdorie. Die overstromingen hier zijn echt serieus. Hier en in Laos (een nog armer buurland) richten ze de grootste ellende aan. Sterker nog, ze zijn mede door jullie (mij, ons) veroorzaakt. Is een beetje echte aandacht nou zoveel gevraagd?

Goed. Ik zal dan ook maar meteen helemaal eerlijk zijn.

Sinds ik met enige regelmaat hier in Zuidoost Azië verblijf moet ik stiekem lachen om de Hollandse milieumanie. Natuurlijk is het allemaal heel politiek correct en draagt het een steentje bij, dat afval scheiden en milieubewust inkopen, daarnaast slaap je er ’s nachts vast heel rustig van. Maar denkt iemand wel eens na over het mondiale nut van dat kleinschalige gemuggezift over energiezuinigheid en biologisch afbreekbaar verpakkingsmateriaal?

Leuk hoor, dat iedereen daar in ons piepkleine kikkerlandje ijverig mee bezig is, maar zolang er aan mijn kant van de wereld (Azië,dus nu) geen voedsel is en weinig vooruitzicht op een menswaardig leven is, kunnen jullie recyclen wat jullie willen maar gaat dat weinig nut hebben. De mensen hier blijven echt wel produceren, groeien en vervuilen om ook aan de wensen voor goedkope producten in Europa tegemoet te komen en er zelf veel beter van te worden. Tijdens deze wereldwijde crisis nog meer dan ooit.

We zitten allemaal samen op dezelfde planeet. Iemand heeft ooit uitgevonden dat die rond is. ROND. Wat jullie doen heeft gevolgen voor Azië (en Afrika en Amerika enzovoorts) en wat wij hier doen heeft ook gevolgen voor jullie (en Afrika en Amerika enzovoort).

Investeren in ontwikkelingslanden, het vinden van nieuwe technologieën om hen te helpen en de gevolgen van klimaatverandering tegengaan heeft beduidend meer nut dan het correct uit elkaar trekken van je theezakje zodat deze vooral in de juiste biobak terechtkomt. Nou is dat laatste is wel veel leuker, eenvoudiger en concreter natuurlijk. Niets is makkelijker dan het jammeren over de gebreken van ontwikkelingshulp en dat eeuwige opgeheven vingertje over wat die ‘arme landen’ allemaal beter moeten doen.

Vooralsnog zijn het vooral de wensen en noodzakelijkheden van het Westen die hier gevolgen hebben. Ernstige gevolgen. Jazeker zijn de overstromingen het gevolg van een buitensporige hoeveelheid regen (mede veroorzaakt door klimaatverandering die weer medeveroorzaakt is door een grote hoeveelheid vervuiling in het kader van onze ‘vooruitgang’), maar de toenemende behoefte aan electriciteit voor productie in Laos en Vietnam die geleid heeft tot een aantal dammen in de grote rivieren heeft zeker meegeholpen.
Die dammen zijn vervroegd opengezet en hebben de overstroming van tweederde van Cambodja aardig geholpen.

Daarnaast zijn een groot deel van de vroegere overstroomgebieden volgebouwd door projectontwikkelaars of ingenomen door mensen die nergens anders grond konden kopen. Tja, al die plantages die hier uit de grond gestampt zijn om aan de Westerse behoeften voor biobrandstof te voldoen hebben niet alleen de prijzen voor voedsel opgedreven, ze hebben ook bruikbaar land van de armsten weggeroofd en tot grote conflicten in lokale gemeenschappen geleid.

Goed hoor. Al die hybride auto’s in Amsterdam.

Het ergst is dat het onder water staan dit land op dit moment nog maar het begin is van veel meer ellende. Ik zou me dolgraag aanmelden om ergens als vrijwilliger te gaan helpen. Iets te doen. Maar dat kan niet want er wordt nauwelijks enige gecoördineerde hulp geboden als ik de kranten mag geloven.

De regering wil geen hulp van buitenaf want het heeft genoeg van al die betweterige buitenlanders die meteen allerlei politiek eisen beginnen te stellen. Internationale donoren, iedereen staat al met de portemonnee in de aanslag klaar maar krijgen de kans niet. Volgens hun eigen regels mogen ze alleen bijdragen als er een officiële hulpvraag is. Dus er is geen hulp terwijl er meer dan genoeg hulp zou kunnen zijn. Het Cambodjaanse coördinatiecommittee zegt dat alles onder controle is. Tja.
Tegelijkertijd wachten mensen op het platteland al weken op schoon drinkwater maar er is nog niemand geweest die hen heeft willen vinden. Diarree, malaria, typhus. Geen hulp.

Korte termijn en lange termijn. Alle ontwikkelingen voorspellen weinig goeds.

Als het water over een maand ofzo eenmaal weg is getrokken (dat is, als het ooit nog eens ophoudt met regenen) dan zijn alle rijstoogsten mislukt en is er een heel jaar niets te eten. Huizen zijn weg. Winkels zijn weg. En dan?

Er is een crisis in Europa en er is een crisis in Amerika, dat betekent niet dat er geen vraag meer is naar Cambodjaanse producten uit, met name, de textielindustrie, maar wel dat het vooral goedkoper en goedkoper (lees vervuilender) moet. Zonder dat iemand er hier nog veel aan overhoudt (want de fabriekseigenaren zijn Chinees). Economische groeicijfers zijn alweer naar beneden bijgesteld.

En dan lees ik de Nederlandse kranten en vraag me af of het echt wel dezelfde planeet is. En die is, wat mij betreft, heel hard aan het verdrinken in een overstroming van Westerse hypocrisie.

Leuk hoor, zo’n Wallstreetdemonstrantenkopieeractie met een groot protest in Amsterdam. Willen al die mensen met hun Ipad en Iphone die moesten huilen om de dood van die ene Steve Jobs en nu met een uitgestreken gezicht gaan protesteren tegen het kapitalisme alsjeblieft even goed in de spiegel kijken? Of kost het teveel moeite hun Macbook dicht te slaan en van Facebook af te komen, waarop die demonstraties zich laten organiseren?

Dat is toch een treffende titel voor al die acties tegen de banken: “Occupy”. Maar iedereen is toch wel erg “occupied” met zichzelf.
Dat is prima hoor, ben ik ook. Maar misschien een goede gedachte om juist om jezelf te redden eens naar het groter geheel te kijken. En dat is rond.

p.s. OK... ik sta weer met beide voeten op de grond. Dit is dan de reactie van Nederlandse media op zo'n boos bericht.

"Geachte mevrouw Wijers,

U was inderdaad heel boos toen u dit stuk schreef. Cambodja verdrinkt en Nederland houdt zich bezig met milieu. Toch plaatsen we het artikel niet.

Er zijn in de wereld heel wat afschuwelijke dingen, waar Nederland niets aan doet. Terwijl we wel trots rondrijden in hybride auto’s.

Maar dat is nu eenmaal zo. Buiten Cambodja gebeuren ook verschrikkelijke dingen. Dat kun je Nederland niet verwijten.

Het is al aardig dat Nederland tenminste iets doet, hoe belachelijk ook. Er zijn volop landen die zich van het buitenland niets aantrekken en alleen maar van hun rijkdom genieten.

Het spijt me."

Tja, het spijt mij ook. Schieten we daar iets mee op?