Hoe gaat het met mij- 2 27 januari 2006

We zijn halverwege dus goed om de balans nog eens op te maken. En om jullie weer eens te herinneren hoe ik er ook alweer uitzie! Vandaar wat foto's verzameld bij vriendinnen, ze zijn van een verjaardagsfeestje, kerst en de reis richting Thailand. Kan ik er nog mee door?

Daarnaast wat meer filofische mijmeringen.
Soms denk ik dat ik hier naar toe ben gekomen omdat ik iets onmogelijk wilde. De wens om een voelbaar en blijvend verschil te maken voor mensen. Datgene wat ik eigenlijk in het moderne Nederland ook wil maar me steeds ontglipt in de massa van Medelanders. Het Nederland waar ik steeds maar het gevoel heb dat het niets uitmaakt wat ik eigenlijk doe omdat iedereen toch zo hard mogelijk bezig is met zijn eigen kritische agenda. Waar, in mijn ongeduldige perceptie, niets snel van de grond kan komen omdat mensen elkaar in eindeloze vergaderingen en discussies over budgetten en doelstellingen nooit eens recht in de ogen kijken. Vanuit hier bekeken lijkt dat uiteindelijk geen onredelijk gevoel. In berichten vanuit Nederland lees ik regelmatig dat er niets verandert is, dat mensen professioneel nog met exact hetzelfde bezig zijn als 7 maanden geleden. In een eeuwige cyclus van reorganisaties en herbezinning ben ik toen mijn motivatie kwijtgeraakt. In de voortdurende ontevredenheid van overheden dat alles toch nog net even niet helemaal perfect is, zijn ze mij kwijtgeraakt. Ik werd er zo moe van. Ik besloot pas naar Nederland terug te komen als ik weer zin had om in Nederland te zijn.

In Cambodja lijkt het gemakkelijker om een verschil te maken. Maar is het wel verschil genoeg? Dat is waar ik de afgelopen maanden mee heb geworsteld, en dat nog steeds wel een beetje zal blijven doen. Wat voor verschil wil ik eigenlijk maken? Het was een ambitieuze zoektocht sterk gekleurd door het gevoel tekort te schieten, niet te begrijpen en mezelf niet genoeg te kunnen “delen”, niet voldoende capaciteit te kunnen geven om van enig nut te zijn. Na 7 maanden is dat gevoel in sterkte afgenomen, gelukkig! Ik word wakker met meer rust nu, een soort berusting. Het lijkt erop dat ik m’n plaats en rol in dit geheel beter ben gaan begrijpen en me daar nu ook bij neer kan leggen. Het is nog maar 7 maanden tenslotte en zelfs het meest vloeiende Khmer zal mijn blonde haren niet zwart maken!

De kloof tussen Nederland en hier is in die tijd niet kleiner geworden. Wat me opvalt in mails is de eeuwige nadruk op “leren” en het nut van mijn ervaringen hier. In de post blijven mensen daarop wijzen als een reden om hier door te zetten, maar dat is juist precies datgene waar ik zo weinig mee kan, al had ik hier zelf ook een sterke behoefte aan voor ik vertrok. Deze ervaring is precies wat het is, een ervaring. Ik heb ervaren dat Cambodja heet en stoffig is, dat ik een heleboel aandacht oproep en andere gewoonten heb waar ik aan hecht, dat mensen hier op een andere manier werken en dat ik Azië soms echt onbegrijpelijk kan vinden en dan weer hartverwarmend mooi. Tja.. heb ik dan iets nuttigs geleerd? Ik heb geleerd dat het me vaak niet eens zo interesseert om alles te begrijpen, dat het geen nut heeft om alle Khmer gewoonten over te nemen, dat ik het fijn vind om regelmatig een warm bad te nemen, dat ik toiletpapier op prijs stel en het erg mis bij afwezigheid. Het spijt me mensen, dit zijn niet echt grote levenslessen op niveau! Heeft mijn bijdrage hier alleen nut als ik iets geleerd heb? Moet mijn bijdrage hier nut hebben? Met het loslaten van die illusie kwam na 7 maanden dus de rust, ik mocht ook nog gewoon genieten zonder schuldgevoel. En nog steeds vind ik het niet persé fijn om in Cambodja te zijn, maar ik heb wel het gevoel dat ik me goed kan redden.

De tussenstand; hoe denk ik er over 7 maanden over , denk ik? Flink wat rimpels erbij en een dik jaar ouder als ik terugkom. Flink wat meegemaakt wat andere mensen niet zo snel meemaken en moeilijk uit te leggen valt. Cynischer over ontwikkelingspartnerschappen en het werken met culturele verschillen. Maakt me dat nou zou veel rijker? Mijn Khmer taallessen zullen me in NL of Amerika in ieder geval niet meer van pas komen! Een kantoor helpen ontwikkelen en het vertrouwen gewonnen van mijn Khmer collega’s, wat Engels onderwezen en kunnen uitleggen wat “constructieve feedback” is. Mijn collega’s zijn sterker geworden, en daar wil ik de komende maanden nog veel meer in investeren. Dat is een erg goed gevoel, al heb ik geen idee welk recept nou eigenlijk heeft gewerkt. Mooie mensen ontmoet en ook weer afscheid van genomen, weet niet of ik ze ooit weer zie. Kennis gemaakt met het boedhisme, met olifanten en Thaise stranden, met China en wie weet wat voor andere landen in de komende 7 maanden. Een dragonboatteam bij elkaar gekregen, gecoached en aan het waterfestival laten deelnemen, in de Mekong rivier gezwommen. Als dat is wat ik mee terug mag nemen dan ben ik er tevreden mee. Jullie krijgen gewoon de oude Gea terug denk ik, al kan ik dat na thuiskomst natuurlijk pas echt zeggen.

De eerste vragen of ik wil blijven zijn al gekomen, dat is een compliment en soms best verleidelijk. Na alle investeringen in zweet en tranen om je thuis te voelen wil je toch optimaal rendement hebben, 14 maanden is te kort. Maar het antwoord blijft nee. Het is fijn om weg te zijn uit Nederland, al mis ik jullie vaak meer dan ik ooit had gedacht. Het is fijn om je goed te kunnen redden in een land zo onwesters en basic als Cambodja, het voelt stoer. En ja, met mij gaat het nu goed, dat kan ik met een glimlach zeggen, maar wel onder de conditie dat ik over 7 maanden naar huis mag, naar alle mensen die ik mis!