Dappere dodo's 20 maart

Jetske heeft gelijk. Ik kan het inderdaad niet laten om weer een “filosofisch verhaaltje” te schrijven over onze belevenissen in de 3 weken die ze bij me was. Luister en huiver.

Want het begon allemaal nogal met horten en stoten. Ineens moest ik toch een week in Bangkok blijven om fysiotherapie te ondergaan voor mijn voet. Ineens was Jetske in Phnom Penh maar –tot mijn schrik- meteen weer uitgecheckt uit het hotel dat ik had geregeld. Waardoor mijn vrienden, die haar die avond mee uit wilden nemen, flink de weg kwijt waren. Wat ik vanuit Bangkok weer uit moest leggen. Niet helemaal een goed begin. Ineens was Jetske gelukkig toch lekker naar het strand gegaan in Sihanoukville en had ik het onrustige gevoel in Bangkok dat het toch wel even wennen zou zijn om ineens weer een assertieve Hollandse dame in de buurt te hebben. Ik kwam terug en met 5 dagen vertraging werd er flink geknuffeld op het VSO kantoor. Na een eerste fles wijn op het balkon begon het allemaal al veel minder onrustig te voelen.

Plannen maken samen is niet gemakkelijk, zeker niet als de een ook nog moet werken en de ander zich niet helemaal fit voelt. En blijkt dat je elkaar toch niet van alle kanten zo goed kent. Het is wel vakantie en het is ook geen vakantie, want het huis moet ook schoon en de boodschappen gedaan. Voor je het weet zit jij te wachten tot de ander aangeeft iets te willen doen, terwijl de ander zit te wachten totdat jij dat initiatief neemt. Voor je het weet denk jij: “Ze vraagt nooit iets”, terwijl de ander denkt: “ Ze vertelt nooit iets”. Voor je het weet ben je iemand aan het bemoederen terwijl jij juist het gevoel hebt dat de ander zich toch wel erg laat bemoederen. Kortom: voor je het weet zit je hevig te miscommuniceren en elkaar lekker te frustreren. Hoog tijd om de stad te verlaten. En hoog tijd voor wat goede gesprekken over verwachtingen enzo.

Als de 1 op vakantie is, op ontdekkingsreis, en de ander op een vrijwillige hulpverleningsmissie dan benader je de omgeving vanuit een volledig tegengesteld perspectief, positief en “nemend” tegenover negatief en “ gevend”. Dat bijt elkaar. Ik ben cynisch over Cambodja en dat is dodelijk voor een vakantiegevoel. Ik zie de glimlach van al die mooie bruine kindertjes al lang niet meer, ik zie hun magere moeder die deze kinderen niet voldoende voedsel kan geven en ze de hele dag aan hun lot overlaat. En ik versta ook nog eens wat al die moeders en kindertjes over ons zeggen, daar wordt ik niet blijer van. Ik kijk niet meer vol bewondering naar het exotische landschap langs de weg, ik zie de restanten van illegaal omgekapte bossen en de wegen die door corrupte spelletjes maar niet af komen. Voor mijn verloopt het dagelijks leven onder het motto: “ je moet maar blij zijn met alles wat je krijgt”, dat betekent dat hoge verwachtingen onherroepelijk leiden tot frustratie en teleurstelling. Ik ben daar erg gelaten in geworden, plan niet al te veel en te strak en laat het maar komen. Dat besefte ik helemaal niet tot ik de frustratie van mijn net aangekomen toerist zag.

Ons bezoek aan VSO collega’s in Battambang is een mooie voorbeeld. Er was een soort “ Olympische Spelen”-dag georganiseerd om geld in te zamelen voor apparatuur om de visgronden te beschermen. Deelnemers waren verschillende afdelingen van het Provinciale visserijdepartement, allerlei NGO-s en wij maakten deel uit van het VSO team. Denk je, zoals Jetske, je energie kwijt te kunnen gaan raken in zo’n benefietsportdag dan kom je al snel tot de conclusie dat het niveau van de sportiviteiten niet in de buurt komt van het niveau van jouw energie. Dan ontdek je ook dat Khmer ambtenaren geen charmante mannen zijn en dat zij geen boodschap hebben aan jouw toeristische enthousiasme. En dat het geheel wel een grote wissel trekt op de Olympische gedachte, want het gaat hen wel degelijk om het winnen. Dat is best even slikken want van je goede gedrag wordt wel verwacht dat je dit evenement met een grote glimlach en de grootste superlatieven de hemel in zal prijzen. Het is geen picknick.

En zo leer je elkaar weer opnieuw en van die hele andere kanten kennen, als je het lef hebt om erover in gesprek te gaan.Tijdens 4 dagen in het woeste Noordoosten tussen het rode stof van de plantages en de houten huizen van de Krioeung stam blijkt Cambodja genoeg te bieden om ons allebei nog aan het lachen te maken. Een koel vulkanisch meer om in te zwemmen en de zonsopgang boven de Mekong. Op excursie in de binnenlanden worden we ineens verrast door het muziekje van de ijscoman, daar gaat onze ruige romantiek in de ontdekking van primitieve volkeren! Met de klanken van de Lambada schallend uit de luidspreker komt een brommertje met zijspan vol vruchtenijs het inheemse dorpje binnen tuffen. Dus kopen we maar een ijsje voor onze chauffeur en de gids en alle dorpsbewoners in de buurt. We komen de ijscoman de rest van de dag tegen in het hele gebied dat we bezoeken, het Krioeung territorium. Is dat nou wat ze civilisatie noemen?

Gisteren is Jets vertrokken naar Thailand en onze laatste dagen hier in Phnom Penh waren weer helemaal op dezelfde golflengte. Met wat kunst-en vliegwerk was er toch aardig wat tijd vrij te maken om samen door te brengen en verder te praten over het leven buiten Cambodja, om wat te winkelen en te hangen, en dan nog een avond om onze gezamenlijke verjaardagen te vieren met een heerlijk diner, goede glazen wijn en een flinke “dans-eens-lekker-uit-je-dak”-sessie. Nooit vergeet ik het gezicht van mijn nieuwe collega Brian die twee (verder erg rustige) dames van in de dertig (wij dus)ineens als mallotige tieners 5 minuten lang wild ziet rondspringen op de dansvloer in de Khmerdisco. “JUMP!” is de muziek, ik zie Jets hupsen en grijnzen tegenover me, wie van de sportbillies houdt het het langst vol? Wij zijn blij! Doorspringen!

Hela Jets, je hebt gelijk: dappere dodo’s zijn we en in onze vriendschap soms pijnlijk eerlijk maar godzijdank ook roekeloos. Ik hoop eindeloos. X g