Meneer Hong en Hiroshima 24 mei 2006
Door: Gea Wijers
Blijf op de hoogte en volg Gea
24 Mei 2006 | Cambodja, Phnom-Penh
Het is dinsdagmiddag als ik meneer Hong weer zie op kantoor, het lijkt een eeuwigheid geleden. In Cambodja wordt langzaam maar zeker doorgewerkt ondanks vakantiedagen en weekenden, als je toch niet betaalt wordt doet het er niet zoveel toe wanneer je je werk verricht. Dus het hele idee van vakantiedagen en op vakantie gaan word door mijn collega’s met enige verbazing en bevreemding bekeken. Ik heb besloten me daaraan niet te storen.
Het is niet dat ze het slecht vinden ofzo, maar om zoiets in je eentje te gaan ondernemen terwijl je daar niemand kent, waarom zou je? De wereld is hier niet zo groot. De wereld is hier verder ook niet zo interessant, er is nog genoeg te ontdekken in Cambodja. Desalniettemin worden foto’s van zo’n verre reiziger dan wel weer met enthousiasme bekeken, vooral toen duidelijk werd dat ik in Azie was gebleven. Want waar Korea en Japan nou precies liggen ten opzichte van Cambodja is voor mijn collega’s ook nog een beetje de vraag. Na een tijdje studeren op de wereldkaart die ik voor ze uit Nederland had meegenomen klonk er een zucht van opluchting. Er was me gelukkig niets overkomen want ik was zo slim geweest om veilig in Azie te blijven, niet al te ver van huis!
En meneer Hong kwam naast me zitten achter de laptop terwijl we digitaal door mijn foto’s heen bladerden. Allereerst de foto’s van het vliegveld in Seoul met al die paartjes die dezelfde kleren aan hadden. Seoul is een feest van kleuren, het lijkt wel alsof de hele maatschappij een kleurcode heeft. Het felle rood, lila en oranje van de traditionele kleding en het diepe blauw van de koude lucht. Het donkergroen van de heuvels in de verte en het zachte beige van de klimrotsen in het park. De kleuterschoolkleuters allemaal in dezelfde knalgele tshirtjes, hand-in-hand. En dus die verliefde stelletjes die hun trendy kleding blijkbaar allemaal in een “his&her”-uitvoering aanschaffen om duidelijk als stel herkenbaar te zijn. Meneer Hong kijkt het allemaal zwijgend aan. Alleen bij de kleuterklassen in het park gaan zijn wenkbrauwen fronsend omhoog: “ Do they all speak English?” is zijn enige vraag. “They must go to a good school that is rich to buy them clothes. People in Korea do all speak English, no?”. Dat is een ijzeren logica waar ik nog steeds geen breekijzer tussen heb gekregen, iedereen die rijk is (of er zo uitziet), moet volgens Hong wel Engels spreken. Ondertussen ben ik uit mijn wil ontkennende fase. “Well, mr Hong, they do not speak English but they are learning, just like you. You see, they wear English texts on their t-shirt also.” Er wordt begrijpend geknikt.
We bladeren verder naar de prachtige rijstvelden rond Geongju, een gebied waar de Silla koningen (500 BC – 1200 AD) heersten. Nu Korea het zich kan veroorloven worden hier opgravingen gedaan en het is echt een onuitputtelijke bron van kennis, nog geen kwart van wat er ligt is al boven de aarde gebracht. Meneer Hong kijkt naar de grafvelden terwijl ik vertel over de gewoonte om koningen in een tumulusgraf onder te brengen. “Just like in Cambodia” zegt hij. En ik realiseer me dat het nog maar kort geleden is dat dichtbij Phnom Penh vele honderden mensen in het veld de dood vonden. Dat de oude Cambodjaanse koningen altijd gecremeerd zijn, dat was een koninklijke begrafenis, en dat het vinden van botten hele andere associaties bij Hong oproept. Mijn woorden zijn hulpeloos tegenover Hong’s herkenning. “But this is a long time ago, and this was only for the royalty, maybe it is a little different from Cambodia”. Hij knikt, kleine glimlach, en zwijgt verder.
Dan komen we bij de foto’s van Japan, foto’s van Hiroshima, de resten van een stad die ooit vernietigd is door een atoombom. Ik kan hem de tekeningen laten zien die gemaakt zijn door overlevenden en worden tentoongesteld in de Memorial Hall. We lezen de verhalen bij de tekeningen. We zijn samen weer geschokt van de impact van de woorden. Woorden van gewone mensen bij schokkende tekeningen op de foto:
1 - I couldnt’t get my grandmother out -
“ I am running away leaving my grandmother without answering her. I had only a second to get out. There was nothing I could do. I wish at at least I had answered her. It’s so sad I never wanted to tell anyone this story. There is no way to atone for this sin.”
2 – The tofu peddler pulling his grandson’s hand -
“ Every morning the tofu peddler would come by ringing his bell and calling: “ Tofu, tofu”. Now his entire chest was burned, with a hand dangling peeled skin, he pulled his grandson along, saying: “Don’t cry. The war has done this to everyone.” He was pulling the hand of a child who could hardly see because of the blood running from it’s head. I still can’t forget those words.”
3 – Mother burned black covering her baby under her chest –
“ She was lying in the middle of the road, where she had died trying to get away, carrying her child. Her hair was standing on end and her baby was under her chest, as if still alive. Her eyes were wide open. I still can’t forget that shocking sight.”
4 – Staring dazed at scenes from hell-
“ The atomic flames turned humans to insects, smashing people like ants. Running blindly, severely burned, covered with blood, pathetic people turned into insects formed a picture of hell. Precious irreplacable lives were snuffed out in the flames. Even the rivers were unrecognizable in the burning city of Hiroshima. Truly, a picture of hell. Worried about my relatives, I stared at it all in a daze.”
En dan is er het moment dat Hong en ik elkaar aan kunnen kijken en eindelijk wel een connectie maken in onze gezamenlijke schok. In de verdrietige herkenning van de omvang van wat mensen elkaar aan kunnen doen. En de kracht van overleven. We bladeren naar de laatste foto’s van welvarend Japan en het rijke Korea, en bedenken dat deze twee landen ooit ook door oorlog verwoest zijn geweest. Het gaf mij hoop, toen ik eenmaal weer in Phnom Penh was geland. Wat daar kan, moet hier ook kunnen. Het geeft meneer Hong een ander soort herkenning. Hij bedankt me voor de foto’s en alle informatie, zegt dat hij ze in zijn hoofd zal meenemen. Ik maak een grapje over een mogelijk toekomstig bezoek aan Korea en weet dat dat niet zo snel zal gebeuren. Misschien was ik dan wel in Azie op vakantie, maar ik was toch erg ver van huis.
Het is niet dat ze het slecht vinden ofzo, maar om zoiets in je eentje te gaan ondernemen terwijl je daar niemand kent, waarom zou je? De wereld is hier niet zo groot. De wereld is hier verder ook niet zo interessant, er is nog genoeg te ontdekken in Cambodja. Desalniettemin worden foto’s van zo’n verre reiziger dan wel weer met enthousiasme bekeken, vooral toen duidelijk werd dat ik in Azie was gebleven. Want waar Korea en Japan nou precies liggen ten opzichte van Cambodja is voor mijn collega’s ook nog een beetje de vraag. Na een tijdje studeren op de wereldkaart die ik voor ze uit Nederland had meegenomen klonk er een zucht van opluchting. Er was me gelukkig niets overkomen want ik was zo slim geweest om veilig in Azie te blijven, niet al te ver van huis!
En meneer Hong kwam naast me zitten achter de laptop terwijl we digitaal door mijn foto’s heen bladerden. Allereerst de foto’s van het vliegveld in Seoul met al die paartjes die dezelfde kleren aan hadden. Seoul is een feest van kleuren, het lijkt wel alsof de hele maatschappij een kleurcode heeft. Het felle rood, lila en oranje van de traditionele kleding en het diepe blauw van de koude lucht. Het donkergroen van de heuvels in de verte en het zachte beige van de klimrotsen in het park. De kleuterschoolkleuters allemaal in dezelfde knalgele tshirtjes, hand-in-hand. En dus die verliefde stelletjes die hun trendy kleding blijkbaar allemaal in een “his&her”-uitvoering aanschaffen om duidelijk als stel herkenbaar te zijn. Meneer Hong kijkt het allemaal zwijgend aan. Alleen bij de kleuterklassen in het park gaan zijn wenkbrauwen fronsend omhoog: “ Do they all speak English?” is zijn enige vraag. “They must go to a good school that is rich to buy them clothes. People in Korea do all speak English, no?”. Dat is een ijzeren logica waar ik nog steeds geen breekijzer tussen heb gekregen, iedereen die rijk is (of er zo uitziet), moet volgens Hong wel Engels spreken. Ondertussen ben ik uit mijn wil ontkennende fase. “Well, mr Hong, they do not speak English but they are learning, just like you. You see, they wear English texts on their t-shirt also.” Er wordt begrijpend geknikt.
We bladeren verder naar de prachtige rijstvelden rond Geongju, een gebied waar de Silla koningen (500 BC – 1200 AD) heersten. Nu Korea het zich kan veroorloven worden hier opgravingen gedaan en het is echt een onuitputtelijke bron van kennis, nog geen kwart van wat er ligt is al boven de aarde gebracht. Meneer Hong kijkt naar de grafvelden terwijl ik vertel over de gewoonte om koningen in een tumulusgraf onder te brengen. “Just like in Cambodia” zegt hij. En ik realiseer me dat het nog maar kort geleden is dat dichtbij Phnom Penh vele honderden mensen in het veld de dood vonden. Dat de oude Cambodjaanse koningen altijd gecremeerd zijn, dat was een koninklijke begrafenis, en dat het vinden van botten hele andere associaties bij Hong oproept. Mijn woorden zijn hulpeloos tegenover Hong’s herkenning. “But this is a long time ago, and this was only for the royalty, maybe it is a little different from Cambodia”. Hij knikt, kleine glimlach, en zwijgt verder.
Dan komen we bij de foto’s van Japan, foto’s van Hiroshima, de resten van een stad die ooit vernietigd is door een atoombom. Ik kan hem de tekeningen laten zien die gemaakt zijn door overlevenden en worden tentoongesteld in de Memorial Hall. We lezen de verhalen bij de tekeningen. We zijn samen weer geschokt van de impact van de woorden. Woorden van gewone mensen bij schokkende tekeningen op de foto:
1 - I couldnt’t get my grandmother out -
“ I am running away leaving my grandmother without answering her. I had only a second to get out. There was nothing I could do. I wish at at least I had answered her. It’s so sad I never wanted to tell anyone this story. There is no way to atone for this sin.”
2 – The tofu peddler pulling his grandson’s hand -
“ Every morning the tofu peddler would come by ringing his bell and calling: “ Tofu, tofu”. Now his entire chest was burned, with a hand dangling peeled skin, he pulled his grandson along, saying: “Don’t cry. The war has done this to everyone.” He was pulling the hand of a child who could hardly see because of the blood running from it’s head. I still can’t forget those words.”
3 – Mother burned black covering her baby under her chest –
“ She was lying in the middle of the road, where she had died trying to get away, carrying her child. Her hair was standing on end and her baby was under her chest, as if still alive. Her eyes were wide open. I still can’t forget that shocking sight.”
4 – Staring dazed at scenes from hell-
“ The atomic flames turned humans to insects, smashing people like ants. Running blindly, severely burned, covered with blood, pathetic people turned into insects formed a picture of hell. Precious irreplacable lives were snuffed out in the flames. Even the rivers were unrecognizable in the burning city of Hiroshima. Truly, a picture of hell. Worried about my relatives, I stared at it all in a daze.”
En dan is er het moment dat Hong en ik elkaar aan kunnen kijken en eindelijk wel een connectie maken in onze gezamenlijke schok. In de verdrietige herkenning van de omvang van wat mensen elkaar aan kunnen doen. En de kracht van overleven. We bladeren naar de laatste foto’s van welvarend Japan en het rijke Korea, en bedenken dat deze twee landen ooit ook door oorlog verwoest zijn geweest. Het gaf mij hoop, toen ik eenmaal weer in Phnom Penh was geland. Wat daar kan, moet hier ook kunnen. Het geeft meneer Hong een ander soort herkenning. Hij bedankt me voor de foto’s en alle informatie, zegt dat hij ze in zijn hoofd zal meenemen. Ik maak een grapje over een mogelijk toekomstig bezoek aan Korea en weet dat dat niet zo snel zal gebeuren. Misschien was ik dan wel in Azie op vakantie, maar ik was toch erg ver van huis.
-
24 Mei 2006 - 06:18
Klaartje:
Lieve Gea,
ik ben vele dagen te laat, maar wil je toch, ook van Jaap trouwens, feliciteren met je 34e verjaardag! Ik hoop dat je zaterdag een leuk 'bouw-feest' hebt. Wat geweldig dat je in Korea en Japan bent geweest, het is allemaal zo ver van huis...
Geniet er van en pas goed op jezelf,
liefs,
Klaartje
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
